Redakcja 
1 .svg){kind=logo}
.svg){kind=logo}
Co znajdziesz we wpisie:
Pięć lat temu Ministerstwo Finansów zderegulowało proces usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Zmiana ta miała spowodować wzrost zainteresowania prowadzeniem ksiąg, spadek cen usług oraz kontrolę ich jakości przez realia rynkowe.
Niestety, nie udało się osiągnąć wszystkich programowych celów. Co więcej, jednym z założeń deregulacji było wówczas przejęcie procesu certyfikacji przez instytucje rynkowe. W praktyce wygląda to tak, że licencje i certyfikaty przestały wzbudzać zaufanie, a jakość usług księgowych zaczęła spadać.
Od lipca do września 2018 roku Ministerstwo Finansów przeprowadziło badanie ankietowe dotyczące jakości usług księgowych. Na podstawie wyników podjęto decyzję o opracowaniu nowej metody certyfikacji. Będzie ona m.in. zobowiązywała osoby prowadzące biura rachunkowe do aktualizacji stanu swojej wiedzy zgodnie z najnowszymi zmianami w prawie.
Nowy projekt legislacyjny ma być dostosowany do wprowadzonego niedawno Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK).
Certyfikacja zawodu księgowego a kondycja usług księgowych
Motorem do propozycji działań w zakresie powrotu do uregulowania zawodu księgowego były wyniki badania ankietowego. Odpowiedzi jasno wskazały, że zarówno osoby świadczące usługi księgowe, jak i klienci biur rachunkowych, mają negatywny stosunek do wprowadzonych pięć lat temu zmian.
Respondenci najbardziej zwrócili uwagę na takie aspekty związane z kondycją usług księgowych, jak:
- Niezadowolenie z jakości świadczonych usług
- Wzrost liczby osób niekompetentnych, bez odpowiedniego doświadczenia i wiedzy w prowadzeniu ksiąg
- Duża liczba błędów popełnianych przez osoby bez certyfikacji, czego konsekwencje ponoszą głównie przedsiębiorcy
- Spadek prestiżu zawodu księgowego
- Wzrost ryzyka związanego z poprawnością i rzetelnością dokonywanych wyliczeń (spadek zaufania).
Jednocześnie nie zabrakło również głosów, które opowiadały się za utrzymaniem obecnego stanu rzeczy. Tutaj ankietowani zwrócili z kolei uwagę na wzrost konkurencyjności na rynku, a co za tym idzie, weryfikację jakości świadczonych usług przez mechanizmy rynkowe.
 |
Współczesny księgowy, czyli o tym jak zmieniła się praca w księgowości? |
Certyfikacja zawodu księgowego a deregulacja zawodu
Prace nad powrotem do certyfikacji zawodu księgowego wymagają dokładnej analizy rynku oraz szerokich konsultacji społecznych. Niemniej jednak już dziś wiadomo, że Ministerstwo Finansów nie wycofa się ze swojej propozycji.
Niepokojące wnioski płynące z przeprowadzonej ankiety rzuciły światło na problem braku wystarczającej wiedzy i kompetencji wśród osób dokonujących rozliczeń rachunkowych. Cierpi na tym cała branża, w której pracuje przecież mnóstwo certyfikowanych i doświadczonych specjalistów.
Największym problemem wydaje się być nie sam brak certyfikatu, a bagatelizowanie zmian w prawie i procesu podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez osoby świadczące usługi rachunkowe. Paradoksalnie, spadek cen za usługi księgowe wykonywane nierzetelnie może słono kosztować przedsiębiorców, na których fiskus nałoży sankcje za np. zaległości podatkowe.
Certyfikacja zawodu księgowego – oczekiwania
Jakie są oczekiwania specjalistów i klientów biur rachunkowych odnośnie powrotu certyfikacji? Przede wszystkim ustawowe zobowiązanie osób zajmujących się świadczeniem usług księgowych do podnoszenia kwalifikacji oraz aktualizowania wiedzy w oparciu o bieżące zmiany w prawie podatkowym.
Wprowadzenie certyfikatów umożliwiłoby weryfikację kompetencji i profesjonalizmu specjalistów. W tym momencie nie jest to możliwe na etapie rozpoczynania współpracy z danym biurem. Co więcej, ankietowani opowiedzieli się również za rozwiązaniem, w którym certyfikaty wymagałyby odnowienia np. po 5 latach. Wówczas warunkiem jego utrzymania byłoby ponowne zdanie egzaminu.
Źródło: Raport z ogólnopolskiego badania ankietowego dotyczącego oceny efektów przeprowadzonej w 2014 r. deregulacji usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, Ministerstwo Finansów
Moim zdaniem wystarczy, aby taki księgowy ukończył jakiś kurs zawodowy – przykładowo przeprowadzony przez Stowarzyszenie Księgowych, jednak taka osoba musiałaby obowiązkowo legitymować się odpowiednią praktyką w zawodzie księgowego, co uprawniałoby do usługowego prowadzenia księgowości. Dalej już byłyby osoby posiadające wyższe kwalifikacje od tych po kursach, a mianowicie takie, które ukończyłyby średnią, policealną lub pomaturalną szkołę w zawodzie i uzyskałyby tytuł technika rachunkowości lub technika ekonomisty, które również musiałyby legitymować się odpowiednią praktyką zawodową, co uprawniałoby takie osoby nie tylko do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, ale również byłyby uprawnione do zajmowania stanowiska głównego księgowego czy kontrolera finansowego. Natomiast już dalej o jeszcze wyższych kwalifikacjach byłyby osoby z licencjatem lub tytułem magistra finansów, rachunkowości czy ekonomii, które również musiałyby posiadać odpowiednią praktykę zawodową i byłyby uprawnione do usługowego prowadzenia księgowości i zajmowania stanowiska głównego księgowego, kontrolera finansowego, dyrektora finansowego i wszystkich pozostałych stanowisk w szeroko rozumianej rachunkowości.
Jeżeli chodzi o szkolenia i podnoszenie kwalifikacji, to należy zauważyć, że najważniejsze w zawodzie księgowego jest posiadanie odpowiedniego doświadczenia zawodowego, a nie jakieś tam szkolenia, czy jakieś tam podnoszenie kwalifikacji. Bo ewentualne błędy takiego księgowego można przecież naprawić, jednak błędy lekarza już są nie odwracalne, tym samym błędy inżyniera czy architekta spowodują katastrofę budowlaną i oprócz dużych strat materialnych zginą ludzie i to też byłoby nie odwracalne. A zatem idąc tokiem takiego myślenia o obowiązkowych dodatkowych szkoleniach czy podnoszeniu kwalifikacji dla zawodu księgowego, wydaje się, że w innych zawodach byłoby to bardziej uzasadnione.
A mając powyższe na uwadze, to w zw. z tym, że zmieniają się technologie, powstają nowe materiały czy nowe odkrycia naukowe, to może tak wprowadzimy obowiązkowe szkolenia i obowiązkowe podnoszenie kwalifikacji m.in. dla: murarzy, fryzjerów, urzędników, ogrodników, wykładowców wyższych uczelni czy rektorom tych wyższych uczelni. Pytanie jest jasne, a kto będzie szkolił tych, którzy będą szkolić tych księgowych. Ja osobiście wiem, że niejedna osoba ze średnim kierunkowym wykształceniem (tj. technik ekonomista czy technik rachunkowości), z wieloletnim doświadczeniem w zawodzie ma wyższy poziom wiedzy niż nie jeden magister czy nawet doktor lub profesor, bowiem ci technicy są praktykami i sukcesywnie na bieżąco doskonalą swój poziom wiedzy w zagadnieniach faktycznych i prawnych w dziedzinie rachunkowości podatkowej. Nie wiem, czy ktoś to zauważa czy też nie, ale również w NASA technicy budują i wysyłają statki kosmiczne w kosmos. A zatem, wniosek jest tylko jeden, certyfikat do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych może otrzymać osoba, która ukończyła odpowiedni kurs, posiada kierunkowe średnie lub wyższe wykształcenie i we wszystkich tych przypadkach warunkiem byłoby posiadanie wieloletniego odpowiedniego doświadczenia zawodowego.
Ja wiem, że pewne lobby biznesowe dostrzega w tych szkoleniach i podnoszeniu kwalifikacji niezły biznes, ale ta niewielka grupa mocno zainteresowanych osób, komplikuje i utrudnia dobre konkurencyjne funkcjonowanie gospodarki państwa.
Nadto należy mieć na uwadze, że każdy księgowy sukcesywnie zdaje swój własny egzamin zawodowy przy każdej kontroli skarbowej, co trwa przez całe jego życie zawodowe.