Jak dyrektywa work-life balance zmieni polski kodeks pracy?

Gdy rozwój zawodowy niejednokrotnie koliduje z potrzebami i obowiązkami życia rodzinnego, a praca wciąga w wir codziennych obowiązków, pozostawiając niewiele miejsca na chwile spędzane z rodziną i bliskimi, pomoc przychodzi z zaskakującej strony  –  chodzi bowiem o legislację UE. W odpowiedzi na te wyzwania Unia Europejska wprowadza dyrektywę work-life balance 2023, która ma rewolucyjnie zmienić sposób funkcjonowania polskiego kodeksu pracy i umożliwić pracownikom harmonijne łączenie sfery zawodowej z życiem rodzinnym. Jakie zmiany przyniesie ta dyrektywa oraz jakie wyzwania i szanse stoją przed pracownikami i pracodawcami?

Wprowadzenie do dyrektywy work-life balance

Work-life balance to dyrektywa stanowiąca odpowiedź Unii Europejskiej na rosnące zapotrzebowanie społeczeństwa na równowagę między pracą a życiem osobistym. Jej głównym celem jest poprawa jakości życia pracowników poprzez zapewnienie im możliwości łączenia obowiązków zawodowych z życiem rodzinnym. Ta inicjatywa ma także na celu zniwelowanie nierówności między pracownikami z dziećmi a tymi bezdzietnymi, oraz między kobietami i mężczyznami.

Urlop rodzicielski w nowym świetle

Czy dyrektywa work-life balance zmieni polski kodeks pracy? Nowe przepisy niewątpliwie wprowadzają sporo nowości, w tym zmiany dotyczące urlopu rodzicielskiego.

Po wprowadzeniu dyrektywy w życie urlop rodzicielski będzie trwał dłużej niż dotychczas – 41 tygodni dla jednego dziecka i 43 tygodnie w przypadku ciąży mnogiej. Istotną zmianą jest też oddzielenie urlopu rodzicielskiego od urlopu macierzyńskiego. Ponadto każdemu z pracujących rodziców przysługuje indywidualne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, którego nie można przenieść na drugiego rodzica.

Zdigitalizuj dokumentację kadrową i zapewnij sobie oraz swoim pracownikom wygodę. Sprawdź e-teczki pracownicze SaldeoSMART!

Większa elastyczność dla pracowników i pracodawców

Dyrektywa wprowadza koncepcję elastycznej organizacji pracy umożliwiającej pracownikom opiekę nad dziećmi. Pracownicy z małoletnimi dziećmi będą mogli wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o dostosowanie warunków pracy do obowiązków rodzicielskich. Elastyczna organizacja czasu pracy obejmuje: pracę zdalną, elastyczne godziny pracy oraz zmniejszenie wymiaru czasu pracy. Dzięki temu pracownicy będą mogli efektywniej łączyć obowiązki zawodowe z opieką nad dziećmi.

Urlop opiekuńczy dla wsparcia rodzin

Każdy pracownik będzie miał prawo do 5 dni urlopu opiekuńczego w roku, aby zapewnić opiekę lub wsparcie domownikowi wymagającemu opieki medycznej. Dyrektywa daje możliwość uzależnienia przyznania urlopu opiekuńczego od okresu zatrudnienia u pracodawcy lub stażu pracy, nie dłuższego jednak niż 6 miesięcy.

Szanse dla pracodawców

Dyrektywa work-life balance nie tylko korzystnie wpłynie na pracowników, ale również na pracodawców. Pracodawcy oferujący elastyczne warunki pracy, takie jak praca zdalna czy brak sztywnych godzin, staną się atrakcyjniejsi dla potencjalnych pracowników, co może zwiększyć ich zdolność do pozyskania i zatrzymania największych talentów w branży. Nie ma co ukrywać, że elastyczność organizacji pracy przyczyni się do większej efektywności pracy oraz zaangażowania pracowników.

Dyrektywa work-life balance zmieni polski kodeks pracy? Perspektywy przyszłości

Implementacja dyrektywy work-life balance do polskiego kodeksu pracy wymagała zmian w prawie krajowym. Ustawodawca musiał dostosować przepisy, aby uwzględnić nowe zasady urlopu rodzicielskiego, elastycznej organizacji pracy i urlopu opiekuńczego. 

Wartość tych zmian dla pracowników oraz ich wpływ na polski rynek pracy są niezaprzeczalne. Nowe regulacje przyniosą korzyści zarówno pracownikom, umożliwiając im harmonijne łączenie pracy z życiem rodzinnym, jak i pracodawcom, którzy zyskają na atrakcyjności jako firma zatrudniająca na równych zasadach. Kluczowe jest ścisłe monitorowanie procesu implementacji dyrektywy oraz pełne dostosowanie polskiego kodeksu pracy do nowych standardów, aby przyszłość pracy w Polsce była bardziej zrównoważona i dostosowana do potrzeb współczesnego społeczeństwa.

Dyrektywa work-life balance  –  od kiedy?

Ustawa wdrażająca dyrektywę work-life balance w polskiej legislacji weszła w życie 26 kwietnia 2023. Czy dyrektywa work-life balance obowiązuje? Tak  –  już od kwietnia obowiązują zmiany takie jak prawo do dwóch nowych urlopów: opiekuńczego i z powodu siły wyższej. Wszystkie zmiany w prawie pracy wynikają z konieczności dostosowania polskiego ustawodawstwa do wytycznych unijnych z dyrektywy work-life balance.

Podsumowanie

Wiesz już, co nowego czeka Cię za sprawą dyrektywy work-life balance w 2023 roku. Powoli przekonujemy się, jak polski ustawodawca radzi sobie z wdrażaniem unijnych przepisów. Pamiętaj, że podstawą zmian są konkretne akty prawne:

• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z 20.6.2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE. L Nr 186, str. 105)
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20.6.2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz.Urz. UE. L. Nr 188, str. 79) (tzw. dyrektywa work-life balance)

Kamila Bator

Specjalistka ds. Marketingu Internetowego, od lat związana z branżą IT i oprogramowaniem biznesowym. Zafascynowana ludźmi, którzy stoją za technologiami. W SaldeoSMART odpowiada m.in. za content marketingi i SEO, konferencje oraz rozwój współpracy z siecią partnerską. Słucha użytkowników i rynku, buduje relacje. Prywatnie wielka fanka muzyki na żywo i orkiestr dętych.

SaldeoSMART