CIT: co musisz wiedzieć o podatku CIT?

Na czym polega podatek CIT, jaka jest stawka CIT, kto jest małym podatnikiem CIT, a kto skorzysta z estońskiego CIT? Na te i inne pytania znajdziesz informacje w naszym przewodniku po podatku dochodowym dla osób prawnych.

CIT to jedna z form opodatkowania dochodów w Polsce. Podatek CIT płacą najczęściej spółki kapitałowe choć nie tylko one w ten sposób rozliczają się z fiskusem. 

Warto pamiętać, że CIT nie obowiązuje np. osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą – tacy przedsiębiorcy rozliczają się podatkiem dochodowym PIT.

CIT – co trzeba wiedzieć o tym podatku

Według danych Ministerstwa Finansów, podatek dochodowy CIT dotyczył 507 tys. podatników (informacje za 2018 rok). Kogo obowiązuje podatek od osób prawnych?

Podatek CIT: kogo obowiązuje?

Ustawa o CIT przewiduje, że płacą go:

• osoby prawne, np. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, fundacje, stowarzyszenia oraz spółdzielnie,
• spółki kapitałowe w organizacji,
• jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, np. wspólnoty mieszkaniowe oraz placówki oświatowe,
• spółki jawne z siedzibą/zarządem w Polsce (o ile wspólnikami nie są tylko osoby fizyczne i spółka nie złoży informacji o podatnikach mających prawa do udziału w zysku tej spółki),
• spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne z siedzibą/zarządem w Polsce,
• podatkowe grupy kapitałowe,
• spółki niemające osobowości prawnej z siedzibą/zarządem w innym państwie, jeżeli zgodnie z prawem tego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

Zgodnie z ustawą, podatek CIT płacony jest od dochodu czyli od nadwyżki przychodów (z zysków kapitałowych i innych źródeł) nad kosztami ich uzyskania.

Właściciele spółek i podmiotów wymienionych w ustawie o CIT, mają obowiązek złożenia zeznania rocznego. Robią to na formularzu CIT-8 po zakończeniu roku podatkowego. W zeznaniu informują o uzyskanym dochodzie lub poniesionej stracie.

CIT spółki komandytowej 

Od 2021 roku spółka komandytowa płaci podatek CIT. Obowiązują te sam stawki czyli 19 proc. CIT lub 9 proc. CIT.

Preferencyjną stawkę CIT 9 proc. przewidziano dla spółek o przychodach do 2 mln euro rocznie czyli dla małych podatników CIT.

Warto pamiętać, że oprócz podatku od dochodów spółki komandytowej, obowiązuje również podatek od dochodów wspólników (PIT).

CIT estoński – co to jest?

Estoński CIT to wprowadzona w 2021 roku zachęta inwestycyjna dla spółek. Ustawodawca postanowił, że firmy, które wydadzą dochód na inwestycje nie zapłacą podatku dochodowego. 

Dochód spółek, które wybrały CIT estoński będzie opodatkowany dopiero po przeznaczeniu go na cele konsumpcyjne czyli np. po wypłacie dywidendy czy przekazaniu darowizny.

Estoński CIT przeznaczony jest dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółek akcyjnych. Oto pozostałe zasady:

• Spółka zainteresowane estońskim CIT musi mieć roczny przychód poniżej 100 mln zł (z VAT), 
• jej udziałowcy/akcjonariusze są osobami fizycznymi, 
• zatrudnia przynajmniej 3 osoby (poza właścicielami), 
• nie ma udziałów w innych spółkach, 
• mniej niż połowa jej przychodów pochodzi z dochodów pasywnych (np. odsetek czy dywidendy),
• zwiększa wydatki na inwestycje w środki trwałe o 15 proc. w okresie dwuletnim (nie mniej niż 20 tys. zł) lub o 33% w okresie czteroletnim (nie mnie niż 50 tys. zł).

Firmy, które zdecydują się na taką formę ryczałtu, będą rozliczały się z państwem w formie estońskiego CIT przez cztery lata – z możliwością przedłużenia o kolejne cztery lata, jeśli spółka nadal będzie spełniała kryteria.

Podatek CIT w 2024: stawki

Stawki podatku CIT w 2024 roku wynoszą:

• podstawowa 19 proc.,
• preferencyjna 9 proc. – dla małych podatników CIT oraz firm, które rozpoczęły działalność (w pierwszym roku podatkowym),
• dla dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – 5 proc.,
• dla dochodów fundacji rodzinnej z działalności gospodarczej wykraczającej poza jej podstawowy zakres działania – 25 proc. 

Kim jest mały podatnik CIT? Zgodnie z przepisami, to spółka, której roczne przychody nie przekroczyły 2 mln euro (wraz z należnym VAT). 

Trzeba pamiętać, że z preferencyjnej stawki CIT 9 proc. nie mogą skorzystać spółki, które powstały na skutek restrukturyzacji, przez przekształcenie firmy prowadzonej przez osobę fizyczną lub po wniesieniu do spółki przedsiębiorstwa wartego więcej niż 10 tys. euro.

Warto zwrócić uwagę na wprowadzenie w 2024 roku 10% podatku minimalnego dla niektórych podatników CIT, obejmującego m.in. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjne, komandytowe, komandytowo-akcyjne i niektóre spółki jawne, które w danym roku podatkowym poniosły straty lub osiągnęły niski stosunek dochodu do przychodu (poniżej 2%). Ten nowy podatek ma na celu zapewnienie minimalnego obciążenia podatkowego dla firm generujących niskie dochody lub ponoszących straty​​​​.

Podatek dochodowy od osób prawnych: przykłady

Jak obliczyć podatek dochodowy CIT? Oto przykłady.

Zaliczki na podatek CIT można opłacać co miesiąc lub kwartalnie (do 20. dnia kolejnego miesiąca/kwartału), a deklarację składa się po zakończeniu roku podatkowego – do 31 marca dla firm, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym.

Przykład 1. XYZ spółka z o.o. uzyskała przychód ze sprzedaży towarów oraz innych źródeł w wysokości 7 000 000 zł. Poniesione koszty wyniosły 4 000 000. zł. Dochód, który jest podstawą opodatkowania, to 3 000 000 zł. 

Ostatecznie – po uwzględnieniu wydatków na rozwój i badania oraz zakup nowych technologii – dochód do opodatkowania wyniósł 250 tys. zł.

Przykład 2. Co jeśli XYX spółka z o.o. poniosła stratę w poprzednim roku? Może obniżyć dochód o kwotę tej straty – jednorazowo (nie więcej niż o 5 mln zł) lub w ciągu najbliższych pięciu lat podatkowych (nie więcej niż 50 proc. w roku).

Np. strata firmy sięgnęła 7 000 000 zł. W kolejnym roku podatkowym właściciel postanowił jednorazowo odliczyć stratę w wysokości 5 000 000. Co z pozostałą nieodliczoną kwotą? Zgodnie z przepisami, rozliczy ją w kolejnych pięciu latach pamiętając o ograniczeniu do 50 proc.