Status małego podatnika – jak go uzyskać?

Status małego podatnika w Polsce posiada znaczna grupa przedsiębiorców. To najczęściej osoby prowadzące małe firmy, które w praktyce łącznie wytwarzają dużą część PKB. Ponieważ mniejsze przedsiębiorstwa z reguły nie mają tak wielu możliwości (ani tak znacznych budżetów) jak większe firmy, polskie prawo zakłada, że mogą przysługiwać im dodatkowe korzyści, w szczególności podatkowe.

Jak status małego podatnika wpływa na VAT, CIT i PIT? Co należy zrobić, aby go uzyskać? O możliwościach, które daje mniejszym firmom, a także działaniach, które należy podjąć, aby móc skorzystać z niektórych ulg czy korzyści, piszemy w tym artykule.

Co musisz wiedzieć o statusie małego podatnika?

Mały podatnik – definicja

Mały podatnik to podatnik, w którego przypadku wartość przychodu ze sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym konkretnej kwoty. Zatem dla określenia, czy w roku 2023 przedsiębiorca może liczyć się jako mały podatnik, należy wziąć pod uwagę kwotę z roku 2022.

Warto dodać, że wartość przychodu liczy się razem z kwotą należnego podatku od towarów i usług, czyli VAT-u. Z kolei kwota określająca to, czy podatnik kwalifikuje się do omawianego statusu, odpowiada równowartości 2 000 000 euro. Przeliczenia tej kwoty dokonuje się według średniego kursu euro, który ogłaszany jest w pierwszym dniu roboczym października poprzedniego roku podatkowego (dla roku 2023 będzie to rok 2022) przez Narodowy Bank Polski. Dla uproszczenia kwotę tę zaokrągla się do pełnych setek złotych.

Jeśli chodzi o podstawę prawną, definicję małego podatnika regulują dwie ustawy, a konkretnie art. 5a pkt 20 ustawy o PIT i art. 4a pkt 10 ustawy o CIT.

Pamiętaj, aby określając swoje przychody, zwrócić uwagę wyłącznie na wartości z poprzedniego roku podatkowego. Nie można sumować innych lat czy wyliczać średniej – należy obliczyć przychody z uwzględnieniem należnego podatku VAT za rok poprzedni.

Brutto a netto

Ustawa regulująca status małego podatnika mówi o przychodzie brutto, co oznacza, że podatnicy uzyskujący taki sam przychód netto mogą mieć (w zależności od sytuacji) różne przychody brutto, a co za tym idzie – różny status.

Mały podatnik CIT, PIT i VAT

Zacznijmy od tego, co się zmieniło, czyli limitów dotyczących małego podatnika VAT. Wcześniej limit określający, kto może posiadać status małego podatnika, wynosił 1 200 000 euro, w 2023 wzrasta on do 2 000 000 euro.

W świetle prawa, czyli według art. 2 pkt 25 ustawy o VAT, małym podatnikiem VAT może być podmiot, którego wartość sprzedaży wraz z podatkiem nie przekroczyła 2 000 000 euro lub – w przypadkach określonych ustawą, dotyczących przede wszystkim sektora finansowego, np. domów maklerskich – 45 000 euro.

W przypadku małego podatnika CIT 2023 rok prezentuje się podobnie – limit pozostaje równy kwocie 2 000 000 euro. Tak samo wygląda sytuacja podatników PIT.

Nie trzeba wykonywać dodatkowych akcji, aby zyskać status małego podatnika – przysługuje on każdemu przedsiębiorcy, którego przychody mieszczą się w opisanych wyżej limitach.

Status małego podatnika – kwota na 2023 rok

Tak jak pisaliśmy wyżej, limit określający górny próg przychodów uprawniających do posiadania statusu małego podatnika ustala się poprzez przeliczenie kwoty 2 000 000 euro w oparciu o kurs euro opublikowany przez NBP w pierwszym dniu roboczym października roku poprzedniego.

Dla 2023 roku limity wyglądają następująco:

• Kurs euro opublikowany 3.10.2022 r. przez NBP wynosi 4.8272 zł;
• 4.8272 zł x 2 000 000 = 9 654 400 zł.

Podsumowując – status małego podatnika PIT, CIT i w niektórych przypadkach także VAT w 2023 r. będzie miał ten przedsiębiorca, którego wartość przychodu ze sprzedaży brutto w 2022 r. nie przekroczyła 9 654 400 zł.

Zalety statusu małego podatnika

Jakie są korzyści płynące z posiadania statusu małego podatnika? Oto niektóre z nich:

• Dla małego podatnika CIT – możliwość korzystania z obniżonej do 9% stawki CIT.
• możliwość wpłaty zaliczek na CIT i PIT co kwartał,
• jednorazowa amortyzacja środków trwałych.