Jak wygląda typowy księgowy?

Stereotypy i metafory, czyli jak świat postrzega księgowych.

Dobrze skrojony garnitur, okulary, lekkie zakola. W ręku kalkulator, na biurku kasa (koniecznie z rolką) – to najpopularniejsze elementy, które można znaleźć na zdjęciach po wpisaniu w Google grafika hasła „księgowy”. Fotografii, na których księgowy wygląda jak Ryan Gosling, niestety nie ma wielu. Jak się to ma do rzeczywistości?

Sowa, żółw czy ośmiornica? Jakim zwierzęciem byłby księgowy?

Czy księgowy jest jak sowa, czy jak leniwiec? Okazuje się, że większości osób, księgowy – jeśli odwołać się do metafor zoomorficznych – przypomina sowę[i].

Cechy, które łączą sowę i księgowego to przede wszystkim spokój, wyważenie, cierpliwość i mądrość. Osoby spytane o metafory zwierząt dla zawodu księgowego wskazywali również na to, że księgowy, tak jak sowa, pracuje po nocach.

Drugim zwierzęciem, z którym kojarzy się księgowy, jest lis. Dlaczego? Ponieważ (wg badanych) jest sprytny i przebiegły (a taki powinien być księgowy).

Na trzecim miejscu znalazł się … leniwiec. To skojarzenie bazuje na postrzeganiu leniwca, jako działającego dokładnie, metodycznie i powoli. Praca księgowego bywa też postrzegana, jako statyczna i nudna – tak, jak życie leniwca.

Inne zwierzęta, z którymi badani kojarzyli księgowego to:

• Mrówka (bo pracowita)
• Szczur (ze względu na inteligencję)
• Żółw (spokój i opanowanie)
• Szympans (potrafią rozwiązywać problemy)
• Myszoskoczek (umie usuwać przeszkody na drodze)
• Ośmiornica (mądra i elastyczna)
• Panda (bo siedzi przez większość życia).

Większość skojarzeń, jakie ujawniły się podczas badania, jest pozytywnych. Trzeba jednak przyznać, że niektóre z nich ujawniają postrzeganie zawodu księgowego, jako nudnego, statycznego i mało dynamicznego.

Cechy księgowego w oczach przedsiębiorców

Omawiane powyżej badanie zostało przeprowadzone (jak wiele badań naukowych) na studentach. W związku z tym wielu może powiedzieć, że nie jest to zbyt reprezentatywna próbka. A jak postrzegają księgowych najwięksi beneficjenci ich pracy, czyli przedsiębiorcy?

W analizie przeprowadzonej w 2017 r. z okazji 110 lat księgowości w Polsce, w badaniu przeprowadzonym przez Zarząd Główny Stowarzyszenia Księgowych, zapytano przedsiębiorców o to, jak postrzegają swoich księgowych. 75% badanych uznało zawód księgowego za prestiżowy. Przedsiębiorcy, najbardziej doceniają u księgowych:

• Skrupulatność (78 proc),
• Uczciwość (66 proc),
• Pracowitość (58 proc)

Co ciekawe, tylko 31% przedsiębiorców widzi u księgowych chęć rozwoju, a 25% uważa ich za osoby cierpliwe.

Seksowny księgowy, tylko jeśli pracuje dla mafii?

Ciekawą obserwację dotyczącą stereotypowego postrzegania księgowego poczyniła Beard[ii] w 1994 roku. Przeanalizowała ona filmy, w których pojawiała się postać księgowego. Okazało się, że we wszystkich obrazach, księgowego pokazywanego w karykaturalny, przerysowany i zgodny ze stereotypami sposób (nudna osoba w okularach, która nie potrafi się bawić oraz jest antyspołeczna i całkowicie skoncentrowana na cyferkach). Wyjątkiem byli księgowi zamieszanie w sprawy nielegalne – np. księgowi pracujący dla mafii. Ci zyskiwali na powabie i atrakcyjności.

Przeczytaj, jak zmieniła się praca w księgowości na przestrzeni ostatnich lat i jak wygląda współczesny księgowy

My, jako producent programu dla księgowych, z księgowymi współpracujemy od wielu lat. I na pewno możemy potwierdzić, że współczesny księgowy znacząco różni się od tego stereotypowego. To osoba, która musi być biegła w tematach technologicznych (obsługa zaawansowanych programów), stale się rozwijająca (gdyż nasze przepisy lubią zmiany), a także komunikatywna – ponieważ współcześni przedsiębiorcy cenią wymianę informacji. Ten zawód na pewno nie należy do nudnych!

A wy? Jak postrzegacie księgowych?

[i] Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu, Wydział Zarządzania, Informatyki i Finansów, autor Maria Nowak. Publikacja – Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 341, 2017.
[ii] The Accountant Stereotype: Posityve or Negative G.Stevenson Smith Ph.D. CMA, CPA, researchgate.net/publication/282219271_The_Accountant_Stereotype_Positive_or_Negative