Krajowy Rejestr Zadłużonych – co to jest i jak go sprawdzić?

System informatyczny o nazwie Krajowy Rejestr Zadłużonych jest jednym z projektów polskiego rządu, nad którym pracowano intensywnie od 2016 roku, by zgodnie z planami mógł zacząć obowiązywać od początku stycznia 2022. Chociaż jego nazwa zbliżona jest bardzo do znanego już przedsiębiorcom i osobom fizycznym KRD (Krajowy Rejestr Długów), obie bazy mają odmienne zastosowanie. W jakim celu powstał Krajowy Rejestr Zadłużonych i jakie informacje zawiera? Przeczytajcie!

Krajowy Rejestr Zadłużonych – główne cele projektu

Chociaż docelowe zastosowanie KRZ miało mieć pozytywny oddźwięk dla większości przedsiębiorców, pojawienie się nowego rejestru budziło u niektórych pytania i kontrowersje.

System został stworzony przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Do jego głównych zadań należy usprawnienie pracy sądów upadłościowych i restrukturyzacyjnych, a także pomoc podmiotom w utrzymaniu działalności mimo trudnych warunków gospodarczych.

Trudno jednak nie odnieść wrażenia, że główne cele stworzenia KRZ mają zapobiegać problemom związanym z możliwym i co więcej – przewidywanym pogorszeniem statusu finansowego wielu firm w Polsce. Prognozowana sytuacja wynika głównie z następstw wydarzeń ostatnich lat związanych z pandemią, a także wprowadzeniem nowych regulacji podatkowych w postaci programu Polski Ład. Jak można wywnioskować po nastrojach opinii publicznej – jest on prawdziwą rewolucją, która może negatywnie oddziaływać na utrzymanie płynności i rentowności polskich przedsiębiorstw.

Wprowadzenie KRZ miało być zatem sposobem na amortyzację skutków związanych z rosnącą inflacją i możliwą upadłością lub restrukturyzacją firm w Polsce. KRZ będzie dostępny dla sądów, wierzycieli, ale też innych zainteresowanych podmiotów mających siedzibę w Polsce i na terenie UE.

Jakie informacje są zawarte w KRZ?

W Krajowym Rejestrze Zadłużonych znajdują się wszystkie podmioty, które uznane są za niewypłacalne lub zostały zakwalifikowane jako zagrożone niewypłacalnością. Dzięki KRZ można zatem sprawdzić, czy np. podpisanie umowy współpracy z wybranym podmiotem będzie związane z zagrożeniem ewentualnego braku płatności za wykonanie usługi lub zakup produktów. Scentralizowanie dostępu do uzyskania wyżej wymienionych informacji ma zatem zapobiec późniejszym postępowaniom sądowym.

W Rejestrze zamieszczone są informacje dotyczące między innymi:

• podmiotów niewypłacalnych lub zagrożonych stanem niewypłacalności,
• podmiotów, wobec których prowadzono już postępowanie i umorzono egzekucję z powodu niewypłacalności.

Jak sprawdzić Krajowy Rejestr Zadłużonych?

KRZ jest ogólnodostępny, a proces uzyskiwania informacji z jego wykorzystaniem jest całkowicie bezpłatny. Baza dostępna jest bezpośrednio na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. Do wyszukania podmiotu wystarczą ogólnodostępne informacje, takie jak np. NIP, REGON, nazwa firmy, imię i nazwisko osoby fizycznej itp.

KRZ – wady

Do głównych wad KRZ można zaliczyć przede wszystkim konsekwencje dla dłużników w postaci np. zerwania dotychczasowych współprac, a także zmniejszenie rentowności wypływające np. z braku nowych zleceń lub zredukowania zainteresowania usługami. To również niemożność zakupu niezbędnych produktów na fakturę z odroczonym terminem płatności, wzięcie towarów na raty i wiele innych następstw związanych z upublicznieniem informacji o sytuacji ekonomicznej dłużnika.

Zalety wprowadzenia Krajowego Rejestru Zadłużonych

Według idei, KRZ ma mieć przede wszystkim realny wpływ na skrócenie procesów upadłościowych. Co więcej, miał przenieść wszelkie formalności z nimi związane z tradycyjnej formy papierowej do sieci, w zgodzie z założeniami cyfryzacji działań polskich placówek państwowych. Dzięki temu można składać wnioski, otwierać akta i raporty online – bez czasochłonnego oczekiwania na ich formę papierową.

Co ważne – pojawienie się KRZ ma docelowo znieść obowiązek obwieszczania ogłoszeń w Monitorze Sądowym i Gospodarczym – a tak to było do tej pory.

KRZ ma również chronić interesy innych przedsiębiorców, którzy nie chcą podejmować współpracy z niewypłacalnym kontrahentem. Takie ryzyko występuje zawsze, ale można je zredukować, posiłkując się informacjami zawartymi w Krajowym Rejestrze Zadłużonych.

Prowadzisz firmę? Sprawdź program księgowy dla firm, który pozwoli przyspieszyć pracę i zapanować nad dokumentami w przedsiębiorstwie.

Kto trafi do bazy, a kto może zostać z niej usunięty?

W bazie mają być przechowywane dane dotyczące dłużników. Jawne informacje, do jakich można mieć dostęp za pośrednictwem KRZ, obejmują dane o samym istnieniu wniosków egzekucyjnych, jednak treści w nich zawarte są chronione i nie będą upubliczniane. Dotyczy to wniosków upadłościowych, restrukturyzacyjnych, o zwrocie, umorzeniu lub oddaleniu postępowania upadłościowego, a także o uprawomocnieniu oddalenia, zwrotu, a także odrzucenia wniosku i umorzenia zwykłego postępowania. W KRZ są też dostępne informacje dotyczące innych czynności względem majątku dłużnika.

Wyżej wymienione dane mogą zostać usunięte odpowiednio po trzech, siedmiu, lub dziesięciu latach. Okres ich przechowywania jest uzależniony od sytuacji dłużnika – zawartych ugód, zakończenia procesu egzekucji itp. Wpisy można usunąć wcześniej. Zawsze odbywa się na to jednak na prośbę dłużnika, która będzie rozpatrywana na podstawie indywidualnej analizy złożonego wniosku. Do takich przesłanek najczęściej zaliczyć można np. podpisanie ugody z wierzycielem lub całkowitą spłatę zobowiązania.

Podsumowując – wprowadzenie zmian w postaci systemu KRZ miało sprawić, że obrót gospodarczy w Polsce będzie bardziej bezpieczny i sprawniejszy niż dotychczas.