Co znajdziesz we wpisie:
Jesień i zima to okresy wzmożonych zachorowań. Kaszlący i kichający pracownik nie jest efektywny i najlepiej, aby został w domu. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy pracownicy nadużywają zwolnień lekarskich. W takiej sytuacji pracodawca nie jest bezsilny, bo może zażądać kontroli.
Kosztowne chorobowe
ZUS regularnie przeprowadza kontrole wśród osób korzystających ze zwolnień lekarskich. W 2017 r. efektem tych działań było obniżenie i cofnięcie świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego na kwotę ponad 200 mln zł. Łącznie pracownicy ZUS przeprowadzili 500 tys. kontroli osób korzystających ze zwolnień lekarskich.
To właśnie kwoty wypłacane tytułem chorobowego są głównym powodem, dla którego inspektorzy ZUS przeprowadzają kontrole. Do przeprowadzenia kontroli prawo ma również pracodawca, o ile spełnia wymagania wymienione przez ustawodawcę.
Kontrola pracownika przez pracodawcę
Jeżeli jesteś pracodawcą i podejrzewasz, że Twój pracownik nie korzysta z otrzymanego zwolnienia lekarskiego zgodnie z zaleceniami lekarza, masz prawo to zweryfikować. Takie uprawnienie przedsiębiorcom zatrudniającym co najmniej 20 pracowników daje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich.
Pracodawca, który zdecydował się na kontrolę, nie musi jej przeprowadzać samodzielnie – może w tym celu wyznaczyć swojego podwładnego, np. pracownika działu kadr. W takiej sytuacji niezbędne jest jednak wydanie mu upoważnienia. Wzór takiego upoważnienia został dołączony do wymienionego wyżej rozporządzenia.
Gdzie odbywa się kontrola pracownika i jak ona przebiega?
Najczęściej kontrola pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim odbywa się w miejscu jego zamieszkania. Czasami jednak może się odbyć także w jego:
- drugim miejscu zamieszkania – jeżeli pracodawca ma adres,
- miejscu czasowego pobytu – gdy pracownik taki zgłosił,
- siedzibie prowadzenia działalności gospodarczej – gdy pracownik prowadzi jednocześnie własną firmę.
Jeżeli pracodawca lub inspektorzy ZUS zastaną pracownika, to ustalają, że korzysta on ze zwolnienia w sposób zgodny z zaleceniami lekarza, np. czy leży on w łóżku. Podczas kontroli zwolnienie jest też sprawdzane pod względem formalnym, tj. czy nie zostało ono sfałszowane i czy widnieją na nim wszystkie wymagane informacje.
Nieobecność pracownika w miejscu zamieszkania nie jest równoznaczna z tym, że korzysta on ze zwolnienia lekarskiego w sposób niezgodny z jego przeznaczeniem. Może się zdarzyć, że pracownik był np. na kontrolnej wizycie u lekarza. W takiej sytuacji jednak musi przedstawić usprawiedliwienie (np. zaświadczenie od lekarza, że wizyta odbyła się w czasie kontroli).
Nieprawidłowe korzystanie ze zwolnienia lekarskiego
Co w sytuacji, gdy Twoje podejrzenia w stosunku do pracownika się potwierdzą? Osoba korzystająca ze zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego przeznaczeniem musi liczyć się z poważnymi konsekwencjami w postaci utraty prawa do zasiłku chorobowego. Pracodawca może także zwolnić takiego pracownika bez wypowiedzenia. Możliwość zastosowania takiego trybu zwolnienia wielokrotnie potwierdził w wydawanych orzeczeniach Sąd Najwyższy.
Od 1 grudnia 2018 zaczną obowiązywać elektroniczne zwolnienia lekarskie. Czy wiesz wszystko na ten temat? |