Składka zdrowotna 2022: zmiany dla przedsiębiorców i pracowników

Koniec z jednolitymi zasadami obliczania podstawy wymiaru składki
na ubezpieczenie zdrowotne dla prowadzących działalność
gospodarczą. Polski Ład wprowadził nowe zasady – przedstawiamy
zmiany dotyczące składki zdrowotnej obowiązujące od 2022 roku.

Oto kluczowe zmiany dotyczące składki zdrowotnej dla przedsiębiorców:

● opodatkowani według skali podatkowej lub podatkiem liniowym – płacą składkę
proporcjonalną do dochodu,
● opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – płacą w zależności od
uzyskiwanych przychodów,
● opodatkowani w formie karty podatkowej – składka wyliczona w oparciu o kwotę
minimalnego wynagrodzenia.

Spójrzmy na szczegóły reformy.

Składka zdrowotna 2022 dla przedsiębiorców

Zaczynamy od właścicieli firm, którzy rozliczają się według zasad ogólnych (skali
podatkowej). Tacy przedsiębiorcy odprowadzają do ZUS składkę w wysokości 9 proc.
dochodu z działalności gospodarczej, nie mniej niż 270,90 zł (nie mniej niż 3 250,80 zł w
roku.)
Podobna zasada obowiązuje “liniowców” czyli przedsiębiorców, którzy rozliczają się
podatkiem liniowym. W ich przypadku składka zdrowotna wynosi 4,9 proc. dochodu z
działalności gospodarczej (nie mniej niż 270,90 zł miesięcznie, 3 250,80 zł rocznie.
Przed obliczeniem składki, dochód należy pomniejszyć o składki na ubezpieczenia
społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) zapłacone w tym miesiącu, o ile
nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (KUP).
Co z ryczałtowcami? Ich składka uzależniona jest od przychodu oraz wysokości
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.

Wysokość składki zdrowotnej podatników na ryczałcie przedstawimy w tabeli (przyprzeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu 6000 zł).Składka zdrowotna 2022 dla działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych

Przedsiębiorcy na karcie podatkowej płacą 270,9 zł składki zdrowotnej (3 250,80 zł rocznie)
czyli 9 proc. minimalnego wynagrodzenia, a rozliczający się z państwem na zasadach IP
Box (podatek z kwalifikowanych praw własności intelektualnej) – 4,9 proc dochodu z
działalności gospodarczej.

Ile wynosi składka zdrowotna – to trzeba wiedzieć

Minimalna kwota składki zdrowotnej dla osób rozliczających się skalą podatkową oraz
podatkiem liniowym jest zmienna i zależy od wysokości minimalnego wynagrodzenia z 1
stycznia roku, w którym płacona jest składka.
Trzeba również pamiętać, że opłaconej składki zdrowotnej nie odliczymy od podatku
dochodowego/ należnego ryczałtu/podatku ustalonego w decyzji naczelnika urzędu
skarbowego (dla osób opodatkowanych kartą podatkową).
Przedsiębiorcy, którzy przez cały poprzedni rok rozliczali się na zasadach ogólnych,
podatkiem liniowym, ryczałtem lub IPBox, mogą obliczyć wysokość miesięcznej składki
zdrowotnej na podstawie przychodów z poprzedniego roku kalendarzowego.
Jeżeli przedsiębiorca ma więcej niż jedną działalność gospodarczą, to składka opłacana jest
od sumy:
● dochodów – przy skali podatkowej, podatku liniowym, IP Box,
● przychodów – przy ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych.

Zmieniły się również terminy opłacania składek do ZUS (w tym zdrowotnej): do 15. dnia
następnego miesiąca dla spółek kapitałowych, spółdzielni, stowarzyszeń i fundacji oraz do
20. dnia następnego miesiąca dla pozostałych płatników (ubezpieczenie własne, spółki
osobowe).

Ubezpieczenie zdrowotne obejmuje również osoby pełniące funkcje na mocy powołania (np.
członków zarządu) – od stycznia 2022 r. podmiot wypłacający wynagrodzenie takiej osobie
musi opłacić jej składkę zdrowotną.

Składka zdrowotna ZUS dla pracowników

Składka na ubezpieczenie zdrowotne pracownika pozostaje w 2022 roku bez zmian i wynosi
9 proc. podstawy wymiaru. Łatwo więc zauważyć, że reforma Polskiego Ładu zrównała
wysokość składek “etatowców” z przedsiębiorcami rozliczającymi się na zasadach ryczałtu,
kartą podatkową oraz skalą podatkową.
Co ważne, od 2022 roku składka zdrowotna nie jest odliczana od podatku – ta zasada
obowiązuje pracowników i przedsiębiorców.
Składka zdrowotna 2022 – zbieg tytułów
Jak wygląda sytuacja osób, które mają więcej niż jeden tytuł do objęcia ubezpieczeniem
zdrowotnym – np. pracują na etacie i prowadzą działalność gospodarczą? Muszą zapłacić
składkę z tytułu umowy o pracę/emerytury – 9 proc. podstawy wymiaru składki – oraz składkę
z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
Jednak nie wszystkich będzie obowiązywała ta zasada. Ustawodawca przewidział wyjątki.
Emeryci lub pracownicy nie muszą płacić składki z działalności gospodarczej jeżeli ich:
● emerytura/wynagrodzenie nie przekracza miesięcznie kwoty minimalnego
wynagrodzenia za pracę,
● przychody z działalności gospodarczej nie przekraczają miesięcznie 50 proc. kwoty
najniższej emerytury/minimalnego wynagrodzenia,
● rozliczają się kartą podatkową.